دانشیار گروه آبخیزداری (مهندسی طبیعت)، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان
چکیده
اهمیت آب برای حیات کره زمین بر کسی پوشیده نیست. از طرفی، با رشد جمعیت بشر و توسعه صنعتی و کشاورزی، نیاز به آب و مشکلات مدیریت منابع آبی افزایش یافته است و این روند همچنان ادامه دارد. تغییرات زیست محیطی، از جمله تغییرات اقلیمی و فراوانی وقوع بلایای طبیعی چون سیلاب و خشکسالی ها، تهدیدی برای زندگی انسان و اکوسیستم زمین است. در این راستا، اطلاع از شرایط گذشته زمین و بررسی روند تغییرات محیطی در برنامه ریزی مدیریت بهینه منابع آبی مفید بوده و توسعه علومی چون هیدرولوژی می تواند شناخت مناسب و حصول برنامه ریزی صحیح را تضمین نماید. دندروهیدرولوژی به عنوان یک شاخه از علم هیدولوژی می تواند به عنوان ابزاری مفید برای مطالعات هیدرواقلیمی مورداستفاده قرار گیرد. کاربرد این علم در مدلسازی شرایط هیدرولوژی گذشته یا دیرینه شناسی هیدرولوژی (پالئوهیدرولوژی) می باشد. این علم می تواند برای بازسازی داده های گذشته بخصوص برای شرایط کشورمان (ایران) که قدمت داده های ثبت شده در ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری اغلب از نیم قرن تجاوز ننموده، بکار گرفته شود. تاکنون، دندروهیدرولوژی در سطح کشورمان کمتر برای بازسازی داده های هیدرواقلیمی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، قصد داریم در کتاب حاضر این علم و کاربردهای آنرا معرفی نماییم. تمرکز کتاب حاضر برروی معرفی علم دندروهیدرولوژی، کاربردهای آن، شرایط و نحوه بکارگیری آن خواهد بود. در زمینه دندروکرنولوژی کتاب های متعددی بخصوص به زبان انگلیسی منتشر شده است. اما، آنها روی شاخه های دیگر این علم نظیر دندروکلیماتولوژی تمرکز داشته اند. بنابراین، بر اساس تجربیات گذشته نویسنده کتاب حاضر و در نظر داشتن نیاز به بازسازی داده های گذشته هیدرولوژیک، علم دندروهیدرولوژی بصورت تخصصی در قالب کتاب حاضر و در شش فصل معرفی می گردد. امید آن است که این کتاب و مفاهیم و مطالب آن راه و روشی برای بازسازی و تکمیل داده های گذشته منابع آبی و همچنین مطالعات بلایای طبیعی باشد.